editor: Vassiliki Chatzistrati
Orange the World: 25 Νοεμβρίου, λέμε όχι στην βία κατά των γυναικών. Και κάθε άλλη μέρα.
Η 25η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας Κατά των Γυναικών. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, την ίδια ημέρα εγκαινιάζει την διεθνή καμπάνια με τίτλο: “16 Ημέρες Ακτιβισμού ενάντια στην Έμφυλη Βία”. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε το 1991 και αυτή την χρονιά γιορτάζει την 30η της επέτειο. Το θέμα της φετινής εκστρατείας, η οποία θα διαρκέσει μέχρι και τις 10 Δεκεμβρίου είναι: “Orange the World: End violence against women now!”. Χώρες όλου του κόσμου ντύνονται στα πορτοκαλί για να υπενθυμίσουν και να καταστήσουν ισχυρό ένα σπουδαίο μήνυμα. Το ότι είμαστε όλοι δίπλα στις γυναίκες που πέφτουν θύματα κακοποίησης.
Η “βία κατά των γυναικών” συμπεριλαμβάνει κάθε πράξη βίας που έχει ως στόχο το γυναικείο φύλο με αποτέλεσμα εκδηλώσεις ψυχολογικής, σωματικής και σεξουαλικής βλάβης. Ακόμα και οι απειλές αυτών θεωρούνται βία, είτε λαμβάνουν χώρα στην ιδιωτική είτε στην δημόσια ζωή. Υπάρχουν διάφορες μορφές βίας. Η λεκτική βία, η οποία περιλαμβάνει φωνές, εξευτελιστικούς χαρακτηρισμούς, βρισιές· η ψυχολογική ή συναισθηματική βία, καθώς και η οικονομική βία, η οποία χαρακτηρίζεται από μορφές αποστέρησης εισοδήματος για την κάλυψη βασικών αναγκών, έντονος έλεγχος των οικονομικών της γυναίκας, καθώς και έμμεση απαγόρευση εργασίας η ανωτέρων σπουδών.
Με τις περιπτώσεις των γυναικοκτονιών στην Ελλάδα να αυξάνονται το 2021 δραματικά, η χώρα απέχει πολύ ακόμα από το να γιορτάσει αυτή την μέρα. Ξέρουμε τα ονόματα τους, πλέον ηχούν και αφήνουν φεύγοντας ένα εκκωφαντικό κενό με τη σιωπή τους, μία τρύπα της κοινωνίας μας.
Η Ελλάδα έχει, ωστόσο, πολλούς λόγους για να παλέψει, και πολλά να διεκδικήσει. Ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, βρίσκει τη ρίζα του -πρώτα απ’όλα- στην νοοτροπία που δυστυχώς το κοινωνικό σύνολο έχει υιοθετήσει. Ιδέες πατριαρχίας που είναι βαθιά ριζωμένες στην παραδοσιακή κουλτούρα μας. Πόσες φορές έχουμε ακούσει για γυναίκες θύματα οι οποίες “κάτι θα πρέπει να έκαναν”, “ίσως δεν πρόσεχαν καλά τον άνδρα και το σπίτι”, “θα είχαν πάρει τα μυαλά τους αέρα και έπρεπε να μπούνε στη θέση τους” κ.ο.κ.;
Υποθέσεις τρίτων πίσω από πόρτες κλειστές. Τα φαινόμενα βίας κατά των γυναικών είναι αμέτρητα, και συνήθως αποσιωπώνται. Το να ζητήσει κάποιος μάρτυρας βοήθεια, έχει περάσει στην κοινωνία ως αδιάκριτο, μάταιο, ακόμα και κατακριτέο.
Τι διακρίνει όμως, την βία κατά των γυναικών από τις υπόλοιπες μορφές βίας; Σε τι διαφέρει από την βία ανθρώπου προς άνθρωπο; Κάθε μορφή βίας πρέπει να καταδικάζεται αν θέλουμε να εξαλειφθεί! Στην συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, μιλάμε για εσωτερικευμένες ιδεολογίες μισογυνισμού, οι οποίες καταλήγουν σε επιβλαβείς συμπεριφορές έναντι του γυναικείου φύλου.
Βλέπουμε ότι για χρόνια έχει υπάρξει ανεκτικότητα απέναντι τους αφού ήταν ριζωμένες για χρόνια στην κοινωνία. Με το κράτος και το νομικό πλαίσιο να τηρεί σχεδόν ελαστική στάση σε τέτοιες μορφές βίας. Από σεξιστικές συμπεριφορές στον εργασιακό χώρο, μορφές σεξουαλικής κακοποίησης, έως και την γυναικοκτονία. Δεν είναι, λοιπόν, ανθρωποκτονία η δολοφονία μιας γυναίκας, είναι γυναικοκτονία. Και πηγάζει από την σεξιστική άποψη που ενστερνίζεται ο κάθε άνδρας, θεωρώντας ότι είναι ανώτερος, και ως εκ τούτου μπορεί να εξουσιάσει την γυναίκα που έχει κοντά του.
Καμία ανοχή λοιπόν, για τέτοια φαινόμενα καταπάτησης της γυναικείας φύσης. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι τέτοιες μορφές βίας πλέον καταγγέλλονται και γίνονται γνωστές, έτσι ώστε οι γυναίκες να ξέρουν ότι δεν είναι μόνες.
Μετά το κίνημα #MeToo, που ξεκίνησε το 2017 για την υπεράσπιση θυμάτων σεξουαλικής βίας, και την δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ολοένα και περισσότερες γυναίκες βγαίνουν για να μιλήσουν, εκφράζοντας έτσι την εναντίωσή τους στην βία που υπόκεινται.
Καμία δικαιολογία για τους υπεύθυνους. Κάθε μορφή έμφυλης βίας θα πρέπει να κατακρίνεται ως κατάλοιπο πατριαρχικών ιδεολογιών. Γυναίκες και άνδρες έχουμε το ίσο δικαίωμα να ζούμε ελεύθερα, χωρίς να ασκούμε καμία εξουσία ο ένας στον άλλον. Το σώμα και η ψυχή μας, ανήκουν μόνο σε εμάς.
Στις 25 Νοεμβρίου λοιπόν, φοράμε πορτοκαλί. Χρώμα φωτεινό, που συμβολίζει την αισιοδοξία και προμηνύει ένα φωτεινότερο μέλλον. Μοιραζόμαστε την στήριξη μας προς τις γυναίκες που πέφτουν θύματα κακοποίησης, επιδιώκουμε την αφύπνιση και την δραστηριοποίηση της κοινωνίας. Μαθαίνουμε στους άνδρες να αγαπούν και να σέβονται τις συντρόφους, γυναίκες και κόρες τους. Ζούμε και εκφραζόμαστε με αλληλεγγύη.
Καμία λιγότερη. Καμία μόνη.
