editor: Θάνος Κυρατζής
“Αφήνουμε το δημόσιο χώρο λίγο πιο καθαρό απ’ότι τον βρίσκουμε - για εμάς, τους επόμενους και τον ίδιο το χώρο”
- το μότο πίσω από το kit της MAKE USE
Αν διαβάζοντας την παραπάνω πρόταση, βρήκες ένα κομμάτι του εαυτού σου να συμφωνεί απόλυτα, τότε έχεις ήδη κάτι κοινό με τα μέλη της ομάδας MAKE USE και έναν λόγο για να συνεχίσεις να διαβάζεις αυτό το κείμενο και να ανακαλύψεις ποιοι είναι και τι είναι αυτό το kit, που άλλοι το λένε μαγικό, άλλοι έξυπνο και πολλοί το συζητάνε!
Μία μικρή σακούλα και γάντι και μία μεγάλη ιδέα αλλάζουν τη Λάρισα και τους πολίτες της.
Μάιος 2020, όταν η πρώτη καραντίνα ήταν στα τελειώματα της·θυμάστε κάπου τότε που ήταν κλειστή η εστίαση και όλοι βγαίναμε σε πάρκα και πλατείες μέχρι το βράδυ;
Είχαμε ανακαλύψει ξανά το δημόσιο χώρο, σε Αθήνα και πολύ περισσότερο σε επαρχιακές πόλεις.
Όταν, όμως, έφτανε η ώρα να γυρίσουμε στο σπίτι μας, πόσοι θυμόμαστε να κοιτάζουμε πίσω μας, καθώς περπατάμε και να βλέπουμε αναρίθμητα ποτήρια take away, πλαστικά μπουκάλια και γόπες να περιπλανώνται στις πλατείες και να ξεφυτρώνουν στα πάρκα, σαν νέα μόνιμη “διακόσμηση” των δημόσιων χώρων μας; Το τοπίο του δημόσιου χώρου συχνά μετά την αποχώρηση μας ήταν σαν ένα βομβαρδισμένο τοπίο.
Πολλοί συχνά νιώσαμε ένα κόμπο στο λαιμό που η πλειοψηφία είχε προνοήσει να φέρει μπύρες για να περάσει καλά στα παγκάκια του πάρκου, αλλά η μειοψηφία αναλάμβανε την ευθύνη να αφήσει το χώρο όπως πριν, απλά μαζεύοντας και πετώντας τα σκουπίδια σ'έναν κοντινό κάδο.
Αυτή η κατάσταση άρχισε να ξεφεύγει στους δημόσιους χώρους της Λάρισας -για όσους γνωρίζετε το Αρχαίο Θέατρό, το Φρούριο και το Αλκαζάρ, μάλλον θυμάστε- και αυτό οδήγησε στην ενεργοποίηση και δραστηριοποίηση της ομάδας MAKE USE, μίας ομάδας νέων της Λάρισας να δημιουργήσει το Make Use Kit, ένα ατομικό σετ με μία βιοδιασπώμενη σακούλα και γάντι, σε μία συσκευασία από ανακυκλωμένο χαρτί. Στόχος του kit;
Να διευκολύνει τον ατομικό σεβασμό προς το δημόσιο χώρο και το περιβάλλον με ελάχιστη προσπάθεια και αποτύπωμα.
Μάιος 2022 - δύο χρόνια μετά η ομάδα Make Use και το… μαγικό κουτί της, όπως έχει αναγνωριστεί, η ομάδα παρουσιάζει την ιδέα του Kit σε μία διεθνή δράση με συμμετέχοντες από Γαλλία, Αίγυπτο και Τυνησία, έχει διανείμει kit σε καφέ στη Λάρισα για να μπορεί ο κάθε περαστικός να το βρει. Το Kit στοχεύει στην πρακτική χρήση του δίνοντας τα εργαλεία γι αυτό που θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο, μιας και δεν είναι όμως η ομάδα οργανώνει διαδραστικά εργαστήρια και δράσεις καθαρισμού για πολίτες, μαθητές και νέους της Λάρισας, που αισθάνονται μία ικανοποίηση συναρμολογώντας και χρησιμοποιώντας τα kits· για το κοινωνικό well-being τους, για το σεβασμό προς τους δημόσιους χώρους που χρησιμοποιούν και τέλος, για την προσωπική τους νοοτροπία για τη θέση τους στο περιβάλλον και τον κοινωνικό ιστό.
Ας δούμε τι συνέβη σ΄αυτά τα δύο χρόνια και πώς μία απλή ιδέα μιας βιοδιασπώμενης σακούλας και ενός γαντιού διπλωμένα σε οικολογικό χαρτί αποτελεί το σπόρο εκπαίδευσης και αλλαγής κουλτούρας.
Από μία σύντομη γνωριμία και συνέντευξη με ένα μέλος της ομάδας MAKE USE, την Κατερίνα Κόκκινου (εκπαιδευτικός και μουσικός) σχετικά με τη καινοτομία και την ιδεολογία πίσω από το Kit, αφού διανεμήθηκε σε take away καφέ της Λάρισας, συγκρατήσαμε το εξής:
"Με μεγάλη χαρά διαπιστώσαμε ότι υπήρχε θετική ανταπόκριση από τον κόσμο και μάλιστα εξαντλήθηκαν πολύ γρήγορα! Είναι εκπληκτικό να βλέπεις ότι δίνεις λύσεις στην πόλη σου σε μικρά και καθημερινά προβλήματα και ο κόσμος το αγκαλιάζει με αυτόν τον τρόπο. Και δε λέω ότι με ένα kit λύσαμε το θέμα της καθαριότητας στη Λάρισα, αλλά αν αλλάξαμε τη φιλοσοφία ενός ανθρώπου στην πόλη μας τότε θεωρώ ότι κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα προς την αλλαγή!"
- Σχετικά με το MAKE USE Kit και την ιδέα πίσω από αυτό μπορείτε να να δείτε ένα σύντομο ντοκιμαντέρ που έκανε η ομάδα εδώ.
Επομένως, που βρίσκεται η ουσία από μία βιοδιασπώμενη σακούλα και ένα γάντι που διπλώνονται για τα κουβαλάει ο καθένας μαζί του;
Ότι η πραγματική δύναμη του Kit δεν έχει να κάνει με τη δυνατότητα να είναι μία άμεση λύση ατομικού και περιβαλλοντικού καθαρισμού, αλλά ένας σπόρος κοινωνικού well-being μέσω εκπαίδευσης και κοινωνικής συνοχής.
Επίσης, η ιδεολογία εξασκείται αν όχι και διδάσκεται: η κοινωνική συνείδηση απέναντι στο δημόσιο χώρο, το ότι αφήνουμε το χώρο λίγο πιο καθαρό απ’ότι το βρίσκουμε, και ότι όλοι μπορούμε να κάνουμε κάτι για ένα θέμα, είναι οι πυρήνες του kit.
Τα εργαστήρια της ομάδας που φέρνουν μαζί άτομα και εθελοντές από τη Λάρισα “φυτρώνουν” σαν θεσμός, τόσο στην ομάδα, στον περίγυρό της, αλλά και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς που δείχνουν ενδιαφέρον για την ιδέα του kit.
Η Κατερίνα μας λέει “Είναι τόσο θετικό να βλέπεις και να ακούς πως άνθρωποι κάθε ηλικίας, είτε παιδιά, είτε στα πενήντα τους, λένε πόσο θέλουν να “συναρμολογήσουν” kits, γιατί νιώθουν μέρος της λύσης, ότι κάνουν κάτι για το πρόβλημα. Δύο χρόνια μετά τη δημιουργία του kit, κόσμος δεν είναι δραματικά διαφορετικός, αλλά η Λάρισα γίνεται λίγο πιο καθαρή από τους πολίτες της και αυτή είναι μία μικρή αλλαγή που θέλουμε.
Τελικά τι μένει, λοιπόν - πέρα από ένα λίγο πιο καθαρό πάρκο ή πλατεία; Είναι μία ιδέα που μπορεί να εφαρμόζεται συχνά και παντού. Αρκεί νομίζω να αναλογιστούμε το μήνυμα της πρωτοβουλίας και της οργανωμένης δράσης, που υπάρχει πίσω από το ίδιο το kit. Να πράττουμε.
Υποθέτω θα έχεις βρεθεί σε έναν χώρο γεμάτο με σκουπίδια, ή έχεις δει σκουπίδια στο δρόμο, ενώ περιμένεις το λεωφορείο και μπορεί να έχεις σκεφτεί αυθόρμητα "μα ποιος το πέταξε;", το ίδιο πολύ συχνά όταν βρισκόμαστε στην εξοχή και βλέπουμε σε ακατάλληλα σημεία μπουκαλάκια νερό κ.ο.κ. Τότε για λίγο σκέφτεσαι να τα μαζέψεις, αλλά το κάνεις;
Αν δεν κατοικείς στη Λάρισα, και δεν μπορείς να πάρεις αυτούσιο το kit, η MAKE USE κάτι θέλει να σου πει. Κάνει μία προσπάθεια να σε πείσει να έχεις μία σακούλα στη τσάντα σου, ώστε την επόμενη φορά που θα βρεθείς σε ένα δημόσιο χώρο, να μαζέψεις κάποιες μπύρες ή γόπες.
Αυτή είναι η φιλοσοφία του kit της MAKE USE.
Με δικά τους λόγια:
“Προσέχουμε αυτό που έχουμε και αγαπάμε το "εδώ" που ζούμε, ανεξάρτητα από το ποιο είναι το "εδώ".”
Και φυσικά, αν θέλετε όπως εγώ να ενημερώνεστε για τις δράσεις της ομάδας (που είναι πολλές περισσότερες από το kit) τότε μπορείτε να τους ακολουθήσετε στα social media τους που ακολουθούν.