editor: Thanos Kyratzis
Γιατί οι ανταλλαγές νέων (και τα προγράμματα Erasmus+) είναι το ταξίδι που θέλουμε όλοι να πάμε.
Θέλετε να μείνετε ποτέ σε βικτωριανή βίλα σε ένα μικρό χωριό της Σκωτίας που μόνη σας συντροφιά είναι τα αστέρια;
Θέλετε να πάτε στα Κανάρια Νησιά για να δουλέψετε με οργανώνετε βραδιές ποίησης σε παλιά αρχοντικά;
Θέλετε να ταξιδέψετε στα νησιά της Γερμανίας για να γυρίσετε ταινίες, κι έπειτα να την παρουσιάσετε σε εκθέσεις μαζί με άλλους νέους καλλιτέχνες;
Αν αυτά σας ακούγονται εντυπωσιακά, μοναδικά και ενθουσιώδη -και δεν εννοώ ότι η Γερμανία έχει νησιά- τότε αυτό το άρθρο είναι για εσάς. Και για το προγράμματα κινητικότητας.
Αφήστε με να σας εξηγήσω τι εννοώ.
Τα προγράμματα κινητικότητας νέων υλοποιούνται στα πλαίσια προγραμμάτων Erasmus+ μη τυπικής εκπαίδευσης, δηλαδή όχι μέσω κάποιου πανεπιστημιακού προγράμματος, με στόχο τη φοίτηση ή παρακολούθηση μαθημάτων σ'αυτό.
Πολιτιστικοί οργανισμοί, μη-τυπικοί εκπαιδευτικοί φορείς και άτυπες ομάδες νέων μπορούν να οργανώσουν ένα πρόγραμμα κινητικότητας που θα στείλει κι εσένα σε μία άλλη χώρα για λίγες μέρες ή βδομάδες με σκοπό να γνωρίσεις κόσμο, να ανταλλάξετε απόψεις, να ζήσεις μερικές καινούργιες καταστάσεις, ώστε βιωματικά να αποκτήσεις και να αναπτύξεις δεξιότητες και σχέσεις με άλλους. Είτε αυτό είναι τα αγγλικά σου, είτε το να χειρίζεσαι μία κάμερα, είτε το να ζήσεις και να συνεργαστείς σαν μέλος μία ομάδας σε ένα εντατικό πλαίσιο εργασίας.
Τώρα, η αλήθεια είναι ότι τα παραπάνω μπορεί να ακούγονται λίγο θεωρητικά, μακρινά, χαοτικά κι αόριστα στη σημερινή αστάθεια. Θα σας μιλήσω από προσωπική εμπειρία. Έχω συμμετέχει σε επτά προγράμματα ανταλλαγής, στα οποία έχω κάνει λίγο-πολύ τα πάντα: από το να είμαι μέρος της παραγωγής μίας θεατρικής παράστασης ή να δουλεύω σε εργαλεία επικοινωνίας και δημιουργικότητας, στο να μαγειρέψω για τριάντα άτομα και να κάνω πλάτες στον κολλητό μου, που ήθελε να φλερτάρει και έπρεπε να βγει η παραγωγή.
Δε μετανιώνω κανένα από αυτά τα χιλιόμετρα, τα λεπτά, τα (σπάνια) δάκρυα και τα (συχνότερα -ευτυχώς-) χαμόγελα, που ήρθαν κάθε φορά με δικό τους τρόπο. Έχω πείσει δύο άτομα να κάνουν παρόμοια προγράμματα και θα τα συζητάμε για πάντα.
Γιατί όλοι το ζήσαμε διαφορετικά, αλλά για όλους μας είναι στιγμές που θες να κρατήσεις όχι για το βιογραφικό σου, αλλά για τη ζωή σου.
Τώρα πολύ σωστά εσύ θα αναρωτιέσαι που μπορείς να βρεις τέτοια προγράμματα και να κάνεις αίτηση. Ή να ρωτάς αν θα βρεις κάτι που να σε ενδιαφέρει και να μην είναι τελείως πρωτόγνωρο για σένα!
Να αρχίσουμε από το δεύτερο. Καλό είναι να τολμήσεις και δοκιμάζεις πράγματα έξω από το λεγόμενο comfort zone σου. Αν βρίσκεσαι σε αυτό το σημείο και είσαι έτοιμος για προκλήσεις, είναι ένα από αυτά που θα σε πλουτίσουν. Τα προγράμματα κινητικότητας έχουν ως προαπαιτούμενο τον ακόλουθο τρόπο σκέψης: για μία-δύο εβδομάδες θα πας να κάνεις κάτι μαζί με φαινομενικά άγνωστους "άλλους" που δε θα έκανες -μάλλον ποτέ- στη καθημερινότητα σου. Θα ταξιδέψεις να βρεις έναν άλλο τρόπο για να κάνεις κάτι για πρώτη φορά.
Και μετά θα τελειώσει. Κανένας και καμία μας δεν είμαστε υποχρεωμένοι να περάσουμε καλά ή να αλλάξουμε το ποιοι είμαστε για να βγει το πρόγραμμα.
Αλλά αξίζει να δοκιμάσουμε να πάμε. Και ότι βγει – σε μένα, σε σένα, στους φίλους και ίσως συνεργάτες που θα γνωρίσουμε εκείνες τις στιγμές του προγράμματος.
Τώρα, πώς θα βρεις τέτοια προγράμματα;
- Υπάρχουν διάφοροι τρόποι. Ένας είναι να κοιτάξεις σε ιστοσελίδες του European Youth Portal και του Ιδρύματος Νεολαίας &Δια Βίου Μάθησης για να δεις ποια προγράμματα έχουν κάνει open call για συμμετέχοντες -η μηχανή αναζήτησης και στις δύο πλατφόρμες σου δίνει λεπτομερείς δυνατότητες.
- Άλλος είναι να ελέγχεις τα social media οργανισμών και δικτύων όπως το ROOTS&ROUTES, το Συνεργείο Μουσικού Θεάτρου ή το Institute of Entrepreneurial Development, που είναι κάποιοι έμπειροι οργανισμοί στη διοργάνωση και διεκπεραίωση προγραμμάτων κινητικότητας νέων. Αυτοί είναι μόνο τρεις από τους δεκάδες που δραστηριοποιούνται πάνω σε αυτό το χώρο στην Ελλάδα και μπορεί πολύ εύκολα κάποιος να επικοινωνήσει μαζί τους.
Τώρα πλέον το πεδίο αλλάζει καθώς περισσότεροι οργανισμοί, από περισσότερες χώρες και εκτός Ευρώπης πλέον, μπαίνουν στο πεδίο των προγραμμάτων, σαν συμμετέχοντες και σαν «οικοδεσπότες». Είναι μία παγκόσμια ευκαιρία ζωής – και αξίζει χωρίς να μπορεί να μετρηθεί.
Πριν κλείσω, θέλω να πω αυτό για να το θυμάμαι, για μένα, για σένα και για όσους έπεισα να πάνε και με έστειλαν σε αυτά τα ταξίδια: δεν είναι απλά κάτι για το βιογραφικό σας, αλλά για τη ζωή σας. Και αυτό το καταλαβαίνουμε όταν γυρίσουμε, γιατί δεν μπορούμε να δούμε τίποτα όπως πριν. Μετά από τέτοιες εμπειρίες, ανοίγονται νέοι δρόμοι, νέες οπτικές και αντιλήψεις που θέλουμε να καταλάβουμε.
Γι’αυτό και ψάχνουμε να βρούμε πως θα ξαναπάμε.
